برای اولین تجربه ترجمه کتاب ادبی، از داستان کوتاه شروع کنید
به گزارش دوست بلاگ، بزرگ ترین آرزوی مترجمان علاقه مند به ادبیات، ترجمه کتاب ادبی است که به سال های تجربه و تخصص در حوزه ادبیات نیاز دارد و مترجمانی این کار را بر عهده می گیرند که حداقل در حوزه ادبیات، مطالعه بسیار زیادی داشته باشند؛ زیرا ترجمه مقاله و ترجمه کتاب، سخت ترین بخش های زندگی شغلی یک مترجم است.
در ادامه این مطلب، دلایل سخت بودن و ترجمه کتاب را برای شما ذکر می کنیم تا با تقویت نقطه ضعف ها و کاستی های خود در این زمینه ها، در آینده به مترجم سرشناسی تبدیل شوید. البته به خاطر داشته باشید که هر کار تخصصی ای نیازمند سال ها تلاش و کسب مهارت و تجربه است و به راحتی به دست نمی آید، ترجمه کتاب هم از این قائده مستثنا نیست.
سختی های ترجمه کتاب
ترجمه کتاب همیشه غول مرحله آخر مترجمان بوده است و هر مترجمی از عهده آن بر نخواهد آمد. امروزه در ایران، با توجه به پایین آمدن کیفیت کار بسیاری از ناشران، شما بدون داشتن دانش تخصصی ترجمه، می توانید ترجمه کتاب به بازار ارائه دهید؛ اما سؤال اصلی این است که ترجمه ای که سراسر ایراد است را چه کسی خواهد خواند؟ آیا خواننده تیزهوش امروزی برای ترجمه کتاب ضعیف هزینه می کند و یا در پی مترجم های مشهور و ثابت شده خواهد گشت؟ در ادامه شما را با مسائل اصلی ای که مترجمان در ترجمه کتاب با آن ها روبه رو می شوند، آشنا خواهیم کرد.
حفظ لحن و سبک نویسنده در ترجمه کتاب
ترجمه تجاری به دقت بالایی نیاز دارد و بومی سازی آن شامل تغییراتی در چیدمان و ساختار زبانی، قالب ها و غیره است؛ اما ترجمه کتاب ادبی از این حد هم فراتر می رود و مسائل متفاوتی نسبت به ترجمه های تجاری دارد. برای رسیدن به یک ترجمه کتاب باکیفیت، تنها زبان شناس بودن و ادبیاتی بودن مترجم کافی نیست و مترجم در عین داشتن مهارت در ترجمه و ادبیات، باید کاملاً بر فرایند ترجمه نظارت کند تا لحن و سبک نویسنده از متن ترجمه کتاب حذف نشود.
درواقع مترجم در ترجمه کتاب، حق دخل و تصرف در متن را ندارد و فقط تا حدی می تواند متن را تغییر دهد که ماهیت کلی ترجمه کتاب با زبان مبدأ تفاوت چندانی نداشته باشد.
علی رغم ساده انگاری بسیاری از مترجمان تازه کار، حفظ لحن و سبک خود نویسنده در ترجمه کتاب، کار بسیار تخصصی و سختی است.
انتقال مفاهیم فرهنگی در ترجمه کتاب
فرض کنید در یک کتاب ادبیات داستانی، یکی از شخصیت های کتاب به رستوران می رود و تاکو می خورد. تاکو یک غذای مکزیکی است که اغلب ایرانیان با آن آشنایی ندارند. اکنون سؤال این است که مترجم در ترجمه کتاب این نویسنده باید همان نام تاکو را به همراه توضیح در پاورقی به کار ببرد و یا باید این غذا را با یکی از غذاهای ایرانی یکی کند و نام آن غذای ایرانی را جایگزین تاکو کند؟
بازی های زبانی
زبان یک پدیده در حال گذر است که گویشور آن را شکل می دهد و دائماً آن را دچار تغییر می کند. از گذشته و در طول تاریخ، استفاده از بازی های زبانی در زبان های مختلف، سرگرمی افراد مختلف بوده است.
استفاده و ساخت این بازی های زبانی از هیچ قانونی پیروی نمی کند و افراد مختلف در طبقات مختلف جامعه، این بازی های زبانی را ایجاد می کنند؛ اما مسئله اصلی در ترجمه کتاب این است که بازی های زبانی در فرایند ترجمه از بین می فرایند و احتمال بسیار پایینی برای انتقال دقیق این بخش از ترجمه کتاب وجود دارد.
مترجم حرفه ای در ترجمه کتاب، این بازی های زبانی را کاملاً می شناسد و در ترجمه این عبارات به مشکل جدی نمی خورد. برخی از مترجمان حرفه ای، در صورت امکان، از معادل آن بازی زبانی در فارسی استفاده می کنند.
اکنون به این نتیجه می رسیم که ترجمه کتاب کار آسانی نیست و به سال ها تجربه و تلاش نیاز دارد و مهم تر از همه، مترجم باید اطلاعات ادبی بسیار بالایی داشته باشد.
پیشنهاد برای شروع ترجمه کتاب
اگر خودتان مترجم تازه کار هستید برای کسب تجربه در بازار ترجمه کتاب، ابتدا از ترجمه کتاب های داستان کوتاه استفاده کنید. اگر هم می خواهید برای کسب درآمد از ترجمه کتاب، یک ترجمه تخصصی دریافت کنید، بازهم می توانید از ترجمه داستان کوتاه استفاده کنید.
چراکه ترجمه داستان کوتاه از ترجمه کتاب داستانی بلند، پرهزینه تر و زمان برتر است و برای این که ازلحاظ اعتبار و اقتصادی ضرر بزرگی را متحمل نشوید، می توانید یک داستان کوتاه ساده و بدون پیچیدگی زبانی را انتخاب کرده و ترجمه کنید و یا به یک شرکت ترجمه معتبر برون سپاری کنید.
منبع: فراروایرانیرو: ایرانیرو: سفر به زیباترین شهرهای ایران، تبریز، مشهد، اصفهان، شیراز، یزد
dorezamin.com: دور زمین: آشنایی با زیبایی های دنیا در مجله گردشگری
بانیما: قدرت گرفته از سیستم مدیریت محتوای بانیما