ساختمان سازی؛ چه نوع تیرآهن و میلگرد به کار برده میشود
به گزارش دوست بلاگ، با ظهور فولاد و آلیاژهای مدرن، صنعت ساختمان سازی با تحولات بزرگی روبرو شد. مقاطع فولادی نوظهور، استحکام کششی، برشی و خمشی بی نظیری به سازه ها می دهند و برخلاف فلزهای قدیمی، در برابر انواع خوردگی ها مقاوم هستند. میلگرد و تیرآهن، از جمله مقاطع فولادی پرکاربرد در انواع سازه ها هستند. تیرآهن و میلگرد، هر کدام به انواع گوناگونی تقسیم می شوند و در گریدهای متفاوتی ساخته می شوند. در این مقاله، قصد داریم انواع میلگرد و تیرآهن را برشماریم و نقش هرکدام در ساختمان سازی را تشریح کنیم.
میلگرد چیست؟
میلگرد یک نوع پروفیل بسته است که معمولا با قطرها و شکل ظاهری گوناگونی در بازار فولاد موجود است؛ میلگردها در دو شکل کلی آجدار و بدون آج فراوری می شوند. از طرف دیگر، مطابق با استانداردها و فاکتورهای متعددی، به انواع گوناگونی تقسیم پذیر هستند.
چه نوع میلگردهایی در ساختمان سازی به کار می فرایند؟
به عنوان نمونه، میلگرد براساس یک استاندارد معروف (استاندارد قدیمی روسی) به چهار گرید زیر تقسیم می گردد:
گرید | علامت استاندارد ملی 3132 | حداقل مجاز مقاومت کششی میلگرد | حداقل مجاز مقاومت تسلیم میلگرد | شکل ظاهری | رده سختی |
A1 (S240) | س 240 (ساده) | 360 | 240 | ساده | نرم |
A2 (S340) | آج 340 (آجدار) | 500 | 340 | آجدار مارپیچ | نیمه سخت |
A3 (S400) | آج 400 (آجدار) | 600 | 400 | آجدار جناقی | سخت |
A4 (S500) | آج 500 (آجدار) | 650 | 500 | آجدار مرکب | سخت |
هر کدام از این میلگردها، متناسب با ویژگی هایی که در جدول بالا دارند، در قسمت خاصی از سازه ها به کار می فرایند؛ در ادامه، کاربرد دقیق آن ها را آنالیز می کنیم:
- میلگرد A1
این گرید از میلگرد بدون هیچ آج و با ظاهری کاملا صیقلی، در دسته میلگردهای ساده قرار می گیرند. میلگرد A1 با تنش گسیختگی 3800 کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش جاری 2300 کیلوگرم بر سانتی متر مربع، یک میلگرد نرم محسوب می گردد. درصد کربن میلگرد A1 24 درصد است؛ در نتیجه این میلگرد برای اهدافی مانند جوشکاری و آهنگری بسیار مناسب هستند.
- میلگرد A2
گرید دوم میلگرد با تنش جاری 3 هزار کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیختنگی 5 هزار کیلوگرم بر سانتی متر مربع، در زمره میلگردهای نیمه سخت قرار می گیرد. میلگرد A2 یکی از گزینه های مناسب برای ساخت اَشکال گوناگون میلگردی مانند خاموت، رکابی و سنجاقی است.
همچنین از این میلگرد استفاده های بسیاری در ساختمان های کوچک می گردد. میلگرد A2 با آج هایی مارپیچ فراوری می گردد تا آمیختگی بهتری با بتن داشته باشد و مقاومت کششی آن را بیش از پیش افزایش دهد.
- میلگرد A3
تنش جاری این میلگرد 4 هزار کیلوگرم بر سانتی متر مربع و تنش گسیتختگی آن برابر با 6 هزار کیلوگرم بر سانتی متر مربع است؛ با توجه به این معینات، میلگرد A3 جزو میلگردهای سخت (خشک) قرار می گیرد.
از این گرید میلگرد در عملیات های ساختمانی گوناگونی استفاده می گردد. البته با توجه به درصد کربن در این میلگرد و میزان تنش جاری و گسیختگی آن، فرایند جوشکاری و خم کاری در زاویه های تند، بر روی این میلگرد مجاز نیست.
- میلگرد A4
گرید چهارم جدول استاندارد روسی میلگرد، محصول تکنولوژی های جدیدتر و سیستمی با نام ترمکس است؛ این میلگرد درصد کربن پایین تری نسبت به سایر گریدها دارد و در زمره میلگردهای خشک قرار می گیرد. لازم به ذکر است که میلگرد A4 استفاده خیلی زیادی در داخل ایران ندارد. از این میلگرد در ساخت سازه های غول پیکر و سنگین، استفاده می گردد.
اشکال گوناگون میلگرد و ساختمان سازی
نکته جالب توجه این است که علاوه بر چهار گرید قبلی، محصولات فولادی دیگری هم در عرصه آهن آلات وجود دارند که از انواع میلگردها ساخته می شوند. ماجرا از این قرار است که تکنسین های عرصه فولاد، به یاری دستگاه های خم کاری و برش، مقاطع فولادی گوناگونی مانند خاموت و سنجاقک فراوری می نمایند. این مقاطع فولادی ثانوی، شامل موارد زیر می شوند:
- میلگرد راستا یا سیتکا:
از این مقطع فولادی در ساختمان سازی استفاده زیادی می گردد؛ میلگرد راستا در کنار بتن برای افزایش استحکام کششی آن به کار می رود؛ در بعضی از موارد نیز از میلگرد سیتکا برای افزایش استحکام فشاری بتن بهره می برند.
- خاموت:
خاموت معمولا برای مرتب سازی و حفظ ترتیب میلگردهای طولی به کار می رود. از طرف دیگر، برای جلوگیری از انواع ترک ها، خاموت عنصری موثر است. خاموت یکی از پراستفاده ترین اَشکال میلگرد است.
- سنجاقی:
درباره خاموت گفتیم که میلگردهای طولی را کنار هم قرار می دهد؛ سنجاقی وظیفه دارد که خاموت ها را در جای دقیق شان حفظ کند؛ از این مقطع فولادی برای ایجاد یک کلیت متصل بین خاموت و میلگرد استفاده می گردد.
- اوتکا:
برای افزایش استحکام برشی ساختمان و حفظ لنگرهای منفی در تیرهای تکیه گاه، از مقطع فولادی اوتکا استفاده می گردد.
- رکابی:
رکابی کاربرد بسیار زیادی در حفظ شبکه آرماتورها و تنظیم موقعیت قرارگیری آرماتورهای طولی و عرضی دارد. رکابی با ظاهری شبیه به حرف U انگلیسی فراوری می گردد.
- خرک:
از خرک برای نگه داشتن دو شبکه پشت سر هم بصورت افقی با یک فاصله معین درون قالب استفاده می گردد؛ خرک مقطع فولادی پرکاربردی در بتن ریزی کف سازه و فوندانسیون آن است.
تیرآهن چیست؟
تیرآهن از جمله مقاطع فولادی پرکاربرد است که در اشکال و مدل های گوناگونی فراوری و عرضه می گردد؛ تیرآهن از جمله پروفیل ها محسوب می گردد و تا حدودی هم خواص پروفیل ها را دارد.
تیرآهن در ساختمان سازی یک کاربرد بسیار اساسی دارد: تیرآهن وظیفه دارد که بارهای واردشده بر هر طبقه از ساختمان را به ستون ها منتقل کند؛ جالب است بدانید که تیرآهن ها به هیچ عنوان، به شکل مستقیم بر روی ستون قرار نمی گیرند. تیرآهن ها در جای جای سقف، به دو تیر عرضی متصل می شوند و از این طریق، فشارهای احتمالی را مهار می نمایند.
تیرآهن با چه استانداردها و در چه انواعی فراوری می گردد ؟
تیرآهن ها براساس جدول های استاندارد گوناگونی ساخته می شوند؛ از میان این جدول ها، چهار استاندارد و شیوه ساخت متفاوت، بسیار رایج هستند. هر کدام از این استانداردها، محصولاتی با ویژگی های متفاوت فراوری می نمایند و این محصولات نیز، در قسمت های متفاوتی از سازه ها استفاده خواهند شد.
در ادامه این مقاله، هر سه استاندارد رایج تیرآهن را آنالیز می کنیم و نکات مهمی را درباره هر کدام به شما می آموزیم.
- تیرآهن با استاندارد INP:
محصولات این استاندارد با شکل حرف انگلیسی I فراوری می شوند؛ تیرآهن INP محصول ورق های نورد گرم است و به استاندارد روسیه و چین مشهور است؛ بال های در این نوع از تیرآهن با تفاوت در قطر، فراوری می شوند.
- تیرآهن با استاندارد IPE:
تیرآهن IPE نیز به شکل حرف انگلیسی I است؛ تفاوت این تیرآهن با مدل قبلی، در قطر بال هاست. تیرآهن IPE با بال های یک دست فراوری می گردد. لازم به ذکر است که کشورهای لهستان، کره جنوبی، آلمان و اسپانیا جزو فراورینمایندگان پرقدرت این تیرآهن هستند.
- تیرآهن با استاندارد IPB:
این تیرآهن با عنوان هاش نیز مشهور است. تیرآهن IPB در دو نوع سبک و سنگین فراوری می گردد و با دو نشان اختصاری L و V قابل تشخیص است.
- تیرآهن با استاندارد CPE:
این نوع از تیرآهن، در ساخت سوله ها و سازه های بسیار عظیم به کار می رود؛ به سبب همین مسئله، برای کاهش وزن تیرآهن، حفره هایی شش ضلعی در جان تیرآهن ایجاد می نمایند. این حفره ها شبیه به لانه های زنبور هستند؛ به همین دلیل، این تیرآهن با عنوان تیرآهن لانه زنبوری نیز مشهور است.
تیرآهن های ساختمانی چه ابعادی دارد؟
تیرآهن های ساختمانی باید در ابعاد و سایزهای گوناگونی فراوری شوند، تا احتیاج بسیاری از مشتریان عرصه فولاد را رفع نمایند؛ البته در بعضی از موارد، با تکنیک هایی مانند برش یا جوشکاری، در ابعاد کلی تیرآهن ها تغییراتی ایجاد می نمایند. در مجموع، باید بگوییم که تیرآهن بصورت شاخه ای عرضه می گردد و وزن آن نیز براساس معیناتی مانند متراژ شاخه، ضخامت ورق به کار رفته در ساخت تیر و سایز کلی آن، متفاوت خواهد بود.
تیرآهن ها چه مزیت هایی در ساختمان سازی دارند؟
در بخش های قبلی، قسمتی از کاربرد اصلی انواع تیرآهن را معرفی کردیم؛ در این بخش، قصد داریم سایر ویژگی های مثبت تیرآهن برای سازه های فولادی را آنالیز کنیم. یکی از مهم ترین ویژگی های تیرآن، این نکته است که سازه های ساخته شده با تیرآهن، امکان توسعه بیشتری نسبت به سایر سازه ها دارند. موارد زیر، سایر مزیت های تیرآهن است:
- بارگزاری و نصب انواع تیرآهن، بسیار سریع انجام می گردد.
- تیرآهن ها، فرایند ساختمان سازی در ارتفاع های زیاد را تسهیل می نمایند.
- تیرآهن ها بصورت پیش ساخته به عرصه ساختمان سازی می فرایند و این مسئله ویژگی مثبت عظیمی است.
- تیرآهن ها مشکل متصل شدن چندین فلزی به یکدیگر را حل می نمایند.
سخن خاتمهی
تیرآهن و میلگرد هر کدام، اشکال ها و مدل های گوناگونی دارند؛ بسیاری از این مدل های تیرآهن یا میلگرد، در عرصه ساختمان سازی و مستحکم سازی سازه های جدید کارآمد هستند. در این مقاله از اصفهان آهن، کوشش کردیم تا رایج ترین انواع تیرآهن و میلگرد را به همراه نقش آن ها در ساختمان سازی، آنالیز کنیم. همچنین در خاتمه، اطلاعاتی درباره مزیت های تیرآهن برای سازه های فولادی به شما ارائه دادیم.
منبع: فراروگروه ساختمانی آبان: گروه ساختمانی آبان: بازسازی ساختمان و تعمیرات جزئی و کلی و طراحی ویلا و فضای سبز و روف گاردن، طراحی الاچیق، فروش درب های ضد سرقت را از ما بخواهید.