پیک هفتم کرونا پس از نوروز می آید؟ - دوست بلاگ

به گزارش ایسنا، روزنامه جام جم نوشت: تا انتها سال 17 روز بیشتر باقی نمانده است و با توجه به چراغ سبز ستاد ملی مقابله با کرونا به مسافرت، خیلی ها این روز ها مشغول برنامه ریزی برای سفر های نوروزی هستند. این در حالی است که هنوز حدود شش تا هشت میلیون نفر در برابر کرونا واکسینه نشده اند. با این که بخشی از این آمار مربوط به حوزه بچه ها و دانش آموزان است، اما برآورد های اولیه نشان می دهد بین یک ونیم تا دو میلیون پلاک خودرو متعلق به رانندگانی است که واکسینه نشده اند و تردد آن ها ممکن است به شیوع دوباره کرونا دامن بزند. در این بین مسئولان ستاد ملی مقابله با کرونا تاکید دارند که جریمه یک میلیون تومانی برای هر 24 ساعت تردد برون شهری این افراد می تواند مانع تردد آن ها و فراگیری دوباره کرونا گردد. با این حال با توجه به این که هیچ برنامه ای برای کنترل شرایط تزریق واکسن سرنشینان خودرو ها اعلام نشده و سازوکار مشخصی در این رابطه وجود ندارد، کارشناسان حوزه سلامت از این بابت ابراز نگرانی می نمایند.

سومین تعطیلات نوروز با کرونا

30 بهمن ماه 1398 زمانی بود که شیوع کرونا در ایران اعلام شد و پس از آن مردم که شناخت زیادی از این بیماری نداشتند با ترس از ابتلا به کرونا، شروع به رعایت نکاتی کردند که از سوی مسئولان وزارت بهداشت اعلام می شد و در پی آن بسیاری از سفر های نوروزی نیز کنسل شد. بعلاوه آن موقع به منظور جلوگیری از توسعه بیماری کرونا در کشور، مسئولان بسیاری از استان ها اعلام کردند برای حفظ جان شهفرایندان از حضور مسافران نوروزی در استان خود جلوگیری خواهند کرد و مراکز گردشگری و اقامتی را به روی مردم بستند. به این شکل در نوروز 1399 برای نخستین بار، تعداد قابل توجهی از شهفرایندان به جای حضور در سفر های نوروزی در خانه ماندند.

بنا بر اعلام وزارت راه و شهرسازی در نوروز 99 به نسبت سال قبل تر از آن، مقدار سفر های ریلی 94 درصد، سفر های جاده ای با ناوگان حمل ونقل عمومی 75 درصد و سفر های هوایی70 درصد کاهش یافتند. دومین نوروز کرونایی، اما رنگ و بوی دیگری داشت. با این که شرایط بیماری در کشور وخیم اعلام شده بود و شرایط بسیاری از شهر ها قرمز یا نارنجی اعلام شده بود و این نشان از شرایط وخیم کرونا در کشور داشت، بسیاری از مردم که مدت ها از ترس بیماری کرونا در خانه مانده بودند دیگر توان در خانه ماندن نداشتند و این طور شد که با شروع سال 1400 موج سفر های نوروزی به شکل غیر معمول شروع شد.

در شرایطی که هنوز رنگ بندی کرونایی منطقه ها مختلف کشور برای سفر های نوروزی به صورت رسمی اعلام نشده بود، حسن روحانی، رئیس جمهور وقت، با سخنانش مبنی بر این که همه استان ها شرایط خوبی دارند، چراغ سبز سفر ها را روشن کرد. در این زمان حتی جریمه یک میلیون و 500 هزار تومانی ستاد ملی مقابله با کرونا برای ورود یا خروج از شهر های قرمز و نارنجی هم چندان فایده نداشت؛ چرا که بسیاری از شهفرایندان دورزدن قانون را شروع نموده بودند.

از عبور از جاده های فرعی و مخدوش کردن پلاک خودرو ها گرفته تا درگیری با ماموران پلیس راهور و حتی کرایه تریلی برای رساندن خودرو های گرانقیمت و لاکچری به مقصد، همه راه چاره هایی بودند که افراد قانون گریز برای سفرکردن از آن ها استفاده کردند. بنا بر آمار اعلام شده از سوی مرکز مدیریت راه های سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای، تردد ها در ایام نوروز 1400 در مقایسه با نوروز سال قبل آن 93 درصد افزایش یافت.

این آمار از روز 20 اسفند 1399 همزمان با شروع طرح نوروزی وزارت راه و شهرسازی تا انتها روز 14 فروردین 1400 ثبت شده و نشان می دهد در این زمان به طور میانه روزانه یک میلیون و 779 هزار و 886 خودرو در معابر کشور تردد داشته است. آن موقع به علت انجام نشدن واکسیناسیون کامل، بار دیگر به تعداد افراد مبتلا به بیماری کرونا با شرایط وخیم افزوده شد و بیمارستان های کشور پر شد از تعداد بیمارانی با شرایط وخیم که نیازمند تخت های خالی در بخش مراقبت های ویژه بودند.

اکنون، اما بیش از دو سال است که از شیوع بیماری کرونا در کشور می گذرد و نوروز 1401 سومین نوروزی خواهد بود که کرونا مهمان ناخوانده مردم ایران شده است. با این که شرایط واکسیناسیون در کشور اکنون فرایند مطلوبی را طی می نماید، اما تاکید کارشناسان به رعایت پروتکل های بهداشتی نباید فراموش گردد.

پیش بینی بحران در جاده ها

آسان شدن شرایط سفر های نوروزی این دغدغه را ایجاد نموده که آیا نهاد های مسئول در حوزه سفر های نوروزی می توانند مانع سفر افرادی شوند که هر سه دز واکسن خود را دریافت ننموده اند. علیرضا اسماعیلی، عضو هیات علمی دانشگاه پلیس، در این باره به جام جم می گوید: گفته می گردد قرار است پلیس به صورت هوشمند افرادی را که دز سوم واکسن خود را دریافت ننموده اند، جریمه کند و باید دید این طرح تا چه حد تأثیرگذار و بازدارنده خواهد بود.

وی می افزاید: بدون شک اگر در سومین سال ورود کرونا به کشور سفر های نوروزی از سر گرفته گردد، شاهد موج سنگینی از سفر ها خواهیم بود. مردم بعد از دو سال در خانه ماندن می خواهند به سفر بفرایند و در برخی از جاده ها با بحران روبه رو خواهیم شد.

عضو هیات علمی دانشگاه پلیس از جاده های شمالی، جاده های منتهی به شهر های زیارتی و جاده هایی که جهت تردد به شهر های جنوبی هستند به عنوان بیشترین منطقه های یاد کرد که پذیرای مسافران نوروزی خواهند بود.

اسماعیلی با اشاره به ظرفیت محدود جاده های کشور می گوید: باید بپذیریم جاده های کشور ظرفیت محدودی دارد و طبیعی است اگر بین عرضه و تقاضا که همان جاده ها و تعداد سفرهاست، تعادل برقرار نگردد، مأموران پلیس راهور با مشکل روبرو خواهند شد. در این شرایط اگر در جاده ها شاهد بارندگی یا ریزش کوه باشیم نیز بحران دوچندان خواهد شد و شهفرایندان ساعات زیادی را در ترافیک های جاده ای تجربه خواهند کرد.

وی تردد خودرو ها بر اساس طرح زوج و فرد در جاده ها یا تغییر زمان تعطیلات شاغلان در ادارات دولتی با سایر افراد را از جمله راه چاره هایی دانست که می تواند مانع ترافیک جاده ای گردد. بدون شک در دو سال گذشته حوزه گردشگری با آسیب های جدی روبه رو بوده و بسیاری از مشاغل فعال در این بخش تعطیل شده اند، اما این مسائل نباید سبب گردد سفر های نوروزی با هر شرایطی از سر گرفته گردد. ایران اکنون در پیک ششم کرونا واقع شده است و رعایت نکردن نکات بهداشتی از سوی شهفرایندان در سفر های نوروزی می تواند سبب ایجاد موج تازهی از کرونا در کشور گردد.

اما و اگر های سفر های نوروزی 1401

بر اساس آخرین اعلام وزارت بهداشت، تا روز گذشته 62میلیون و 930هزار و 147 نفر دز اول، 55میلیون و 553هزار و 147 نفر دز دوم و 23میلیون و 356هزار و 372 نفر، دز سوم واکسن کرونا را تزریق نموده اند و مجموع واکسن های تزریق شده در کشور به 141میلیون و 839هزار و 666دز رسید.

در این شرایط، اما یک پیغام توییتری از عباس شیرواژن، سخنگوی ستاد ملی مقابله با کرونا در رابطه با مهار نسبی موج ششم بیماری کرونا و ازسرگیری سفر های استانی مشروط به این که شهفرایندان هر سه دز واکسن خود را دریافت نموده باشند، کافی بود تا برنامه ریزی های مسافران برای تعطیلات عید نوروز این بار بدون دغدغه های گذشته از سر گرفته گردد.

اکنون شهفرایندانی که طی دو سال قبل با سختگیری های زیاد ستاد مقابله با کرونا جلوی سفرهایشان تا حدود زیادی گرفته شده بود در تعطیلات عید نوروز 1401 می توانند آسان تر از سال های قبل سفر نمایند.

بنا بر اعلام کمال هادیانفر، رئیس پلیس راهور پیش بینی می گردد بین 50 تا 57 درصد افزایش تردد ها در ایام نوروز 1401 نسبت به مدت مشابه امسال را تجربه کنیم و با این شرایط فراهم شدن زیرساخت ها برای سفر های ایمن نوروزی به منظور جلوگیری از شیوع موج تازهی از بیماری کرونا در کشور، موضوعی است که باید به آن توجه گردد.

در حال حاضر برای جلوگیری از سفر افراد واکسن گریز، سامانه ای تحت عنوان سکوی مدیریت تبادل اطلاعات در حوزه مدیریت هوشمند کرونا راه اندازی شده که قرار است با یاری این سامانه جلوی افرادی که اقدام به تزریق واکسن کرونا ننموده اند گرفته گردد.

در فاز نخست بر اساس اطلاعات ارائه شده از سوی سازمان راهداری و حمل ونقل جاده ای، تصاویری که از 1700 دوربین بین شهری و 127 دوربین شهری احصا می گردد، ملاک عمل قرار می گیرد.

افراد فعال در حوزه بهداشت و درمان کشور همچنان تاکید دارند که تزریق سه دز واکسن در کاهش ابتلا به بیماری کرونا بسیار تاثیرگذار است و افرادی که هنوز اقدام به تزریق سه دز واکسن ننموده اند بهتر است هرچه سریع تر نسبت به تزریق واکسن اقدام نمایند.

بابک عشرتی، متخصص اپیدمیولوژی در این باره به جام جم می گوید: ستاد مقابله با کرونا، تزریق سه دز واکسن را شرط اصلی سفر های نوروزی اعلام نموده است و اگر این شرط به درستی اجرایی گردد تصمیم درستی خواهد بود که تا حدود زیادی جلوی شیوع دوباره موج تازه کرونا در کشور را می گیرد. درخواست ما این است مسئولان تا حد امکان مانع از سفر های افرادی شوند که هنوز اقدام به تزریق واکسن ننموده اند.

وی معتقد است اگر مسئولان کشور سفررفتن را بدون مانع اعلام می نمایند بهتر است آموزش های لازم به منظور چطور سفررفتن را نیز به شهفرایندان ارائه دهند. در شرایط کنونی برترین نوع سفر، مسافرت و معاشرت صرف با اعضای خانواده است و توصیه می گردد افراد از حضور در مراکز تفریحی سرپوشیده یا حضور در دورهمی ها خودداری نمایند.

این متخصص اپیدمیولوژی با تاکید بر این که ویروس کرونا نشان داده که می تواند جهش های تازهی داشته باشد، می گوید: احتمال شیوع سویه تازه کرونا همچنان وجود دارد و با توجه به این که سرایت پذیری این ویروس بسیار بالاست، امیدوار هستیم بعد از تعطیلات عید نوروز آینده شاهد موج تازهی از بیماران کرونایی در بیمارستان های کشور نباشیم.

طبیعت گردی و بومگردی، چاره کار

با این که از زمان شیوع بیماری کرونا، حوزه گردشگری به شدت تحت تاثیر این بیماری قرار گرفته، اما فعالان حاضر در این حوزه تاکید دارند شهفرایندان باید مسافرت های ایمن همانند بوم گردی یا طبیعت گردی را در دستور کار خود قرار دهند.

ناصر رضایی، عضو پژوهشکده گردشگری، با اشاره به آماده نبودن کشور برای از سرگیری سفر های نوروزی به جام جم می گوید: در حال حاضر برای جلوگیری از موج تازه بیماری کرونا در کشور، باید مسافران به سفر های طبیعت گردی یا بوم گردی با تعداد محدود سوق داده شوند. این دو نوع گردشگری می تواند تا حدود زیادی علاوه بر رونق گردشگری در کشور مانع شیوع بیماری کرونا گردد.

وی معتقد است برترین نحوه سفر در شرایط کنونی مسافرت شهفرایندان با خودرو های شخصی است، زیرا یک خانواده که دائم با یکدیگر در ارتباط هستند، کمترین خطر را برای هم دارند.

بعلاوه به گفته وی، استفاده از اتوبوس یا هواپیما برای سفر به مراتب خطر بیشتری برای سلامت شهفرایندان به همراه خواهد داشت و این نوع سفر ها باید به حداقل برسند.

این عضو پژوهشکده گردشگری می گوید: بدون شک تاثیری که بیماری کرونا بر چرخه گردشگری کشور داشت در هیچ حوزه دیگری شاهد نبودیم. هتل ها، سرمایه گذاران فعال در حوزه گردشگری، آژانس های مسافرتی، افراد شاغل در بحث پذیرایی از مسافران، شرکت های حمل و نقل مسافر و حتی خرده فروشانی که اقدام به فروش سوغاتی می کردند، همه در ایام کرونا آسیب دیدند و افراد بسیاری کار خود را از دست دادند.

از نظر این کارشناس فعال در حوزه گردشگری، حمل و نقل هوایی خطرناک ترین نوع حمل و نقل در ایام عید نوروز است و باید برای این موضوع تدابیر ویژه تری اتخاذ گردد. متأسفانه شرکت های فعال در حوزه حمل ونقل هوایی از حداکثر ظرفیت مسافران برای سوارشدن در هواپیما ها استفاده می نمایند و با توجه به سرعت انتشار ویروس کرونا، این موضوع می تواند بسیار خطرناک باشد.

وی درباره مسائل مطرح شده از سوی سخنگوی ستاد مقابله با کرونا مبنی بر جلوگیری از سفر افراد واکسینه نشده، می گوید: در حال حاضر کنترل تمام امور مردم با کد ملی امکان پذیر است و در شرایطی که اعلام شده افرادی که هنوز سه ماه از تزریق دز سوم واکسن شان نگذشته هم می توانند راهی سفر شوند و به جمع واکسینه شدگان کامل بپیوندند و باید در اماکن گردشگری و مبادی شهر ها به این موضوع توجه گردد.

در شرایطی که تزریق هر سه دز واکسن شرط اصلی سفر در نوروز 1401 اعلام شده، نگرانی هایی برای افرادی که به طور کامل واکسینه شده اند نیز وجود دارد که مبادا پلاک خودرویشان به اشتباه جریمه گردد.

تیمور حسینی، جانشین پلیس راهور ناجا در این باره می گوید: برابر مصوبات ستاد ملی مقابله با کرونا، افرادی که سه دز واکسن کرونا را تزریق نموده باشند برای سفر به دیگر شهر ها در نوروز هیچ محدودیتی ندارند؛ حتی اگر شهر ها در شرایط قرمز کرونایی باشد. افرادی که دز های کامل واکسن کرونا را تزریق نموده و می خواهند برای نوروز راهی شهر های دیگر شوند، نیازی نیست مشخصات خود یا پلاک خودروی شخصی را در سامانه ای ثبت نمایند. دوربین های هوشمند جاده ای شماره پلاک خودرو ها را ثبت نموده و اگر مالک خودرو سه دز واکسن را تزریق ننموده باشد تردد و سفرش غیرمجاز تلقی شده و روزانه یک میلیون تومان جریمه خواهند شد.

با وجود اعلام حسین قاسمی، دبیر کمیته اجتماعی، امنیتی و انتظامی ستاد ملی مقابله با کرونا، مبنی بر استعلام واکسیناسیون افراد و ابتلای آن ها بر اساس کد ملی برای جلوگیری از سفر افراد واکسن نزده یا مبتلا به کرونا، باید دید این تصمیم تازه به درستی اجرایی می گردد یا این که سرنوشت آن مانند سرنوشت طرح نه چندان پیروز ممنوعیت تردد شبانه خواهد بود. ممکن است با وجود در نظر گرفتن جریمه یک میلیون تومانی برای هر 24 ساعت تردد مالکان خودرو های شخصی که سه دز واکسن کرونا را تزریق ننموده اند این طرح آن طور که باید تاثیرگذار نباشد. هر چند از سوی مرکز اطلاعات و ارتباطات سازمان مدیریت بحران کشور پیشنهاد شده که قبل از شروع سفر های نوروزی به افرادی که هنوز واکسن کرونا تزریق ننموده اند اطلاع داده گردد که ممنوع السفر هستند، اما با وجود این هنوز ابهاماتی برای تردد شهفرایندان واکسن نزده وجود دارد. برای مثال هنوز اعلام نشده که نهاد های نظارتی که کد ملی راننده یک خودرو را کنترل می نمایند چطور قرار است شرایط تزریق واکسن سرنشینان خودرو ها را نیز کنترل نمایند.

گفته می گردد از مجموع 1800 دوربین ثبت تخلف، 85 درصد این دوربین ها یعنی معادل 1600 دستگاه دوربین آماده به کار و فعال هستند، بعلاوه 884 دوربین نظارت جاده ای نیز ازسوی راهداری فعال بوده و تردد های جاده ای رصد می شوند و این موضوع نیز می تواند به عنوان عاملی بازدارنده برای سفر های نوروزی افراد واکسینه نشده مطرح باشد. کارشناسان معتقدند راه چاره های تازه اتخاذشده از سوی ستاد ملی مقابله با کرونا برای ازسرگیری سفر های نوروزی در سال 1401 و همکاری سایر نهاد های نظارتی و انتظامی با ستاد ملی مقابله با کرونا، ممکن است مانع سفر های افراد واکسینه نشده را نگردد یا این که افراد قانون گریز بار دیگر شگرد تازهی برای فرار از قانون پیدا نمایند و با رفتار های پرخطر خود برای دیگر شهفرایندان و کادر درمان دردسرساز شوند.